22/04/2021
De (alweer derde) Digitale Governance Denktank vond plaats op dinsdag 20 april j.l. De groep bestond opnieuw uit deelnemers met uiteenlopende achtergronden, en werd gevormd door deelnemers en alumni van de diverse opleidingen van crmLiNK zoals Governance Basics en Toezicht in de Cultuursector, van onze trainingen in het Caribisch gebied en Suriname, docenten en andere gasten en relaties van het team. De Digitale Governance Denktank (DDGD) is bedacht als alternatief voor live bijeenkomsten met als doel de governancekennis van ons netwerk, de LiNKcircle, te verdiepen en te prikkelen door middel van onderlinge discussies.
Na een warm welkom door partner Mienke Schaberg, introduceerde associate Willem-Ahrend van Hattem de sessieleiders van dit webinar: Sander Gunst & Björn Roskott. Zij werken al geruime tijd samen en sinds 2020 actief als partners van PKF Wallast accountants & belastingadviseurs.
Het is een internationaal gerenommeerd kantoor dat in Nederland reeds 60 jaar bestaat met vier kantoren in de Randstad. De dienstverlening is vooral gericht op middelgrote ondernemingen en directeur-grootaandeelhouders. Ze zijn uitgegroeid tot een brede financiële serviceprovider, met o.a. veel kennis van risicomanagement. Tijdens deze DDGD dan ook HET grote onderwerp: “Risicomanagement en het vinden van de juiste balans”. En hoe actueel konden wij het treffen? Kijk bijvoorbeeld eens naar de witwaspraktijken bij ABN AMRO waar een cascade aan consequenties en persberichten uit volgt. Waar wordt nou bijvoorbeeld de rol van de commissarissen benoemd? Voorlopig nergens en juist daar zijn wij bij crmLiNK zo in geïnteresseerd. Tenslotte staan wij voor het opleiden, evalueren en plaatsen van toezichthouders, en we houden de discussie over governance graag actueel. Sander heeft zelf (inter)nationale management- en directierollen vervuld en een aantal crises meegemaakt, dus kan meepraten en adviseren over risicomanagement vanuit zijn eigen persoonlijke ervaringen. Björn vult Sander geweldig aan als leidinggevende van de IT Audit en Risk Advisory praktijk en combineert dat ook nog eens met ruime ervaring in assurance. Kortom, twee zwaargewichten op dit thema, die regelmatig met directieleden in gesprek gaan en zich nu beschikbaar stelden voor de deelnemers aan DDGD editie 3.
Vanuit een hoog abstractieniveau, zijnde analyses van het World Economic Forum en McKinsey, maakte de groep onmiddellijk kennis met de beoordeling van de kans en de mate van impact van risico’s die in de afgelopen jaren sterk veranderden. Economische en politieke risico’s op grote schaal maakten intussen plaats voor klimaat gerelateerde en aan infectieziekte gebonden risico’s. Zo zette de huidige pandemie bijvoorbeeld veel raden van bestuur aan tot de zoektocht naar experts op het gebied van crisisplanning en -management. Toch bestaat risicomanagement al sinds het ontstaan van de mensheid, tenslotte ging het in die tijd ook al over het overleven tussen wilde dieren, en werd terecht gesteld dat risico’s niet alleen als bedreigingen, maar ook als kansen gezien kunnen worden. Een risico is een onzekere gebeurtenis met een oorzaak die leidt tot een gevolg, maar het is wat anders dan een probleem: een probleem is reeds gemanifesteerd, en vereist actie. Een risico is dat niet, en zal in veel gevallen nooit optreden! Ook hier speelt perceptie weer een grote rol: “Uit onderzoek blijkt dat we risico’s overschatten die zeldzaam zijn maar een grote impact hebben, en we alledaagse risico’s, zoals bij autorijden, onderschatten”. Tien procent kans op fout voelt echt anders dan 9 van de 10 keer goed.
De manier waarop risicomanagement vanuit governance gemanaged dient te worden bracht het verhaal terug op de vertrouwde ‘three lines of defense” met een proactieve rol voor de operatie, een governance rol voor directie en RvB, en een reactieve rol voor audit, en dit alles onder toezicht van de RvC. Na een nadere toelichting van de rollen en het duiden van de toename van de invloed van de maatschappij werden de key take aways benadrukt: risicobeheersing is goed voorbereid zijn en kritisch kijken helpt in kritieke tijden. Het is absoluut geen papieren tijger en risico’s onderkennen staat uiteindelijk gelijk aan ondernemen.
Na dit alles volgden er interactieve stemrondes aan de hand van pakkende en zeer actuele stellingen, waarop via de online tool Mentimeter kon worden gestemd. Dit gaf een interessant inzicht in niet alleen de gemiddelde maar ook de afwijkende meningen in de groep, met interessante discussies als resultaat. De Digitale Governance Denktank werd afgesloten door partner Carla Aalse met een meer dan terecht bedankje aan inleiders Sander en Björn van PKF Wallast, de deelnemers en teamleden die een en ander weer waar maakten, met een afsluitend en hoopvol uitkijkje naar een live volgende editie in het najaar!
